De wijk

De Alhambra-wijk wordt begrensd door de Lakensestraat, de Arduinkaai, de Handelskaai, de Antwerpselaan, de Emile Jacqmainlaan en de Zwaluwenstraat.

Afkomst naam:

Het dankt zijn naam aan het voormalig Alhambra Theater, gelegen aan het Brouckèreplein, dat helaas afgebroken werd in de jaren '70 - meer over het theater >>>

De straten van de Alhambra-wijk

De straatnamen vewijzen soms naar lang vervlogen tijden. Het water bijvoorbeeld. Een rivier liep door Brussel, de Zenne. In 1870 moest deze worden gedempt want na de opening van het kanaal, diende de Zenne vooral voor de afvoer van het gebruikte water van Brussel en was een gevaar voor de gezondheid. De laan die de Zenne overwelfde heette eerst de Zennelaan maar werd nadien omgedoopt naar de schepen Jacqmain die door de Duitse bezetter werd aangehouden. Een andere verwijzing vinden we in de Nieuwbrugstraat, een tolbrug die over de zenne liep.

De Sint-Jan Nepomucenusstraat was eerst een brug gesierd met een beeld van Sint-Jan Nepomucenus. Via de waterwegen kwamen de boten tot in de stad om zo hun waren binnen te brengen. Deze werden gelost op de kaaien. Zoals de Zenne werden ook de dokken gedempt (de laatste in 1910) maar enkele straten verwijzen nog naar deze periode: de Hooikaai, Arduinkaai, Werfkaai en Handelskaai.

Blijkbaar weet niemand waar de Vaartstraat zijn naam gehaald heeft, maar sinds 1928 heet die zo. Zelfs de Pakhuisstraat moet zijn naam gehaald hebben vanuit de vele pakhuizen en opslagplaatsen die toen langs het werfdok lagen. De Koopliedenstraat heette oorspronkelijk 'Rue du Commerce' maar veranderde in 1851 van naam om niet verward te worden met de 'Rue du Commerce' van de nieuwe Leopoldwijk. In die straat was gedurende enkele jaren de meest riante, de meest bezochte en meest aristocratische 'promenade' van de stad, 'le Cours', die jammer genoeg verdween door de verkavelingen omstreeks 1815. Andere straten hebben hun naam gekregen van verdwenen gebouwen. We denken dat de naam van de Spaarstraat verwijst naar de nabijheid van de bank van het oostenrijkse regime die daar zijn goudreserve bewaarde, zijn spaargeld. De Circusstraat ontstond in 1845 toen de tenten van de rondtrekkende circusgezelschappen onderdak kregen aan de oevers van de Zenne. Hieruit is in 1874 het fameuze Alhambratheater ontstaan wat in de jaren '70 werd gesloopt om economische redenen. Aan dit Alhambratheater hebben we de naam van onze wijk te danken. Twee straten hebben de naam van een vogel, en dit om vrij uiteenlopende redenen: de Zwaluwenstraat doet herinneren aan de vogels die de rust opzochten op het dak van het Clarissenklooster wat in 1806 verdween, terwijl de Pelikaanstraat zijn naam dankt aan de herberg 'In de Pelicaen' gevestigd naast de kleine kapel in de Sint-Rochusstraat. De geest van Sint-Rochus moest de gelovigen beschermen tegen de pest. Twee straten in de wijk dragen de naam van een stad. De Antwerpselaan is de oudste van de Brusselse ringlanen en kreeg zijn naam vooral doordat ze uitaf op de Antwerpsepoort. De Lakensestraat was een belangrijke invalsweg vanuit het Noorden die buiten de eerste stadsomwalling doordrong naar de oude stadskern. Eerst wilde de stad een grote versterkte poort neerplanten op enkele honderden meters hiervan. Deze poort (nu het kruistpunt van de Antwerpselaan en de Emile Jacqmainlaan) zou de Lakensepoort zijn. Vanaf de Emile Jacqmainlaan zijn er nog drie straten die persoonsnamen hebben: de Vanderelststraat, Van Gaverstraat, en Bloemenstraat. De Vanderelststraat is de smalste van onze straten, Dhr Vander Elst was eigenaar van een fabriek in onze buurt. Dhr Willm Van Gaver was schepe van de stad, en overleed in 1853). D Bloemenstraat verwijst niet, zoals zovelen denken, naar een bloemenmarkt, maar naar een welgestelde burger, Bloemezoone, en was een straatje dat werd aangelegd doorheen zijn eigendommen. Dan rest er nog de Ladderstraat, met een heel verre oorsprong. We denken dat deze naam verwijst naar de stadswal die iets lager was waardoor men via een ladder het één en ander kon binnensmokkelen of buitensmokkelen.

Gebaseerd - waarvoor dank - op de website 'ebru De Vijfhoek' en op de tentoonstelling van Griet Steyaert.